Chuẩn bị đến trường:
Public School Branch, là hệ thống các trường công tại PEI. Trên trang web của Public School Branch sẽ cập nhật đầy đủ các thông tin về trường học, các tuyến xe bus đưa đón học sinh, lịch nghỉ học (holidays, delays, closure do thời tiết, …), và những tin tức cập nhật khác.
Mặc dù hệ thống trường công tại PEI là hoàn toàn miễn phí cho các thường trú dân và người có quốc tịch, nhưng vẫn sẽ có các phí sinh hoạt phụ như: Student fee, lunch fee, band fee, … và chi phí này cao thấp tùy vào từng trường.
Ở PEI, các em học ở trường nào là tuỳ thuộc vào địa chỉ cư ngụ, vì thế việc chọn lựa trường là không thể. Ở Canada, mỗi tỉnh bang có chương trình học theo chuẩn riêng của mình, và chất lượng, qui mô của các trường là ngang nhau, vì vậy tư duy “ lựa chọn trường phổ thông tốt hơn” là không cần thiết. Về tiếng Anh, để đảm bảo các em đủ trình độ tiếp thu chương trình học và có kết quả học tập tốt nhất, trước khi nhập học, học sinh sẽ được đề nghị làm bài kiểm tra đánh giá được thực hiện bởi Youth Settlement Services (YSS) team ở PEIANC (PEI Association for Newcomers) hoặc ở EAL. Kết quả sẽ thể hiện trình độ của học sinh để nhà trường xếp lớp phù hợp hoặc hỗ trợ phụ đạo tiếng Anh cho các em nếu cần thiết.
Các loại giấy tờ cần thiết để đăng ký nhập học:
- Hộ chiếu hoặc giấy khai sinh.
- Giấy tờ thuê nhà hoặc mua nhà để chứng minh việc sinh sống và làm việc ở PEI.
- Giấy tờ chứng minh các em có thể theo học một cách hợp pháp ở PEI. Các loại giấy tờ như thẻ PR, hay Study permit đối với du học sinh.
- Hồ sơ tiêm chủng – sổ tiêm ngừa của các em ở Việt Nam.
- Học bạ, bằng cấp và giấy khen ở Việt Nam. Việc dịch học bạ và giấy khen sẽ giúp các em giảm bớt một số môn không phải học lại (thường bắt đầu ở cấp 3)
Hồ sơ sẽ được nộp tại EAL REception Center, 85 Fitzroy Street , Suite 203 Charlottetown, PE C1A 1R6
Danh sách các trường công ở PEI:
https://www.princeedwardisland.ca/en/information/education-and-lifelong-learning/public-schools
Đối với hệ thống trường tư thục, các gia đình sẽ làm việc trực tiếp với các trường để đăng ký cho con em mình. Thông thường các trường tư thục có sự liên kết chặt chẽ đến tôn giáo (trường đạo), các em sẽ được học về tôn giáo như một môn học (tính tín chỉ như bình thường).
Danh sách các trường tư thục ở PEI :
- Grace Christian School
- Immanuel Christian School
- Montessori School of Charlottetown
- Moonlight International Academy
- Mount Academy
Nghỉ học do thời tiết
Ở PEI , do điều kiện thời tiết khắc nghiệt, việc huỷ bỏ buổi học đột xuất, nhất là trong mùa bão hay mùa đông, là việ chết sức bình thường. Các bậc phụ huynh và học sinh cần có thói quen xem thời tiết mỗi ngày, và kiểm tra thông báo của Tỉnh bang trên các kênh truyền thông đại chúng mỗi buổi sáng trước khi đi học để biết được thông báo cập nhật quyết định nghỉ học, snếu có.
Các kênh thông tin :
- PEI Storm News Updates: https://www.facebook.com/PEIStormNewsUpdates
- Kênh thời tiết PEI của CBC: https://www.cbc.ca/news2/interactives/stormcentre/index.html?region=PE
Các chương trình giáo dục tiểu học và phổ thông ở PEI
- Chương trình mẫu giáo và tiểu học (lớp 1 đến lớp 6):
Trẻ em năm tuổi (hoặc năm tuổi trước ngày 31 tháng 12 của năm học đó) sẽ bắt đầu lớp mẫu giáo để chuẩn bị làm quen với lớp một theo chương trình giáo dục tiểu học của chính phủ. Dưới đây là một vài phương án để cha mẹ tham khảo và lựa chọn:
- Daycare: Gửi các con đến trường mẫu giáo như ở Việt Nam, ở đó các con được học với thầy cô và bạn bè.
- Babysitter: Cha mẹ có thể thuê người trông trẻ đến nhà và trả lương theo giờ.
- Ngoài ra ở đảo còn có các dịch vụ trông trẻ tư nhân khác và dịch vụ trông trẻ sau giờ học.
Một số trung tâm mẫu giáo ở PEI:
- Yellow Pages: Child Care Services
- Early Childhood Development Association of PEI
- Child Care Subsidy Program
- Canadian Child Care Federation:
Resources for Parents - Child Care Advocacy Association of Canada
- Guide to Quality Child Care
- Parents: Rights and Responsibilities
- Before And After School Program
Ở cấp tiểu học, các con sẽ được giáo viên hướng dẫn những kỹ năng cần thiết để phát triển cả thể chất và tinh thần trong giai đoạn này.Các con sẽ được tham gia các hoạt động ngoại khóa, sử dụng ngôn ngữ cơ thể, được học cách phản ứng với những tình huống khẩn cấp. Ở PEI đây là những kiến thức cơ bản cho học sinh trong những năm đầu tiểu học.
- Chương trình giáo dục phổ thông cơ sở ( Lớp 1 đến lớp 9)
Ngoài học các môn học căn bản, chương trình giáo dục phổ thông cơ sở ở PEI rất chú trọng phát triển cá nhân trong giai đoạn này. Năng khiếu của từng học sinh sẽ được chú ý , các con có cơ hội rèn luyện để bộc lộ và phát huy các thế mạnh riêng như thể thao, ngôn ngữ, âm nhạc… Việc tham gia các ban nhạc và thể thao sẽ là một điểm cộng lớn trong hồ sơ sau này của các con. Ở trường, nếu có năng khiếu và sở thích âm nhạc, các con có cơ hội tiếp xúc với các loại nhạc cụ và chơi trong ban nhạc của trường dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Các buổi biểu diễn và giao lưu âm nhạc thường xuyên được tổ chức. Các em yêu thích thể thao có thể đăng ký tham gia đội thể thao của trường. Trong trường, một môn thể thao sẽ được chia thành ba cấp độ : Cấp độ A (đội với khả năng chơi trung bình), AA (khả năng chơi khá), và AAA (khả năng chơi xuất sắc). Các đội sẽ có dịp giao đấu với các đội ở các trường khác trong khu vực PEI và Atlantic.
Để đăng ký tham gia các hoạt động ngoại khoá sau giờ học, các em có thể liên lạc với văn phòng nhà trường hoặc các thầy cô để nhận được sự giúp đỡ.
- Phổ thông trung học (Lớp 10 đến lớp 12):
Bắt đầu từ lớp 10, học sinh sẽ được định hướng ngành học và lựa chọn môn học phù hợp với sở thích và khả năng của mình. Ở Canada nói chung và PEI nói riêng, các môn học ở cấp trung học sẽ được chia thành hai hướng, Khoa học và Nghệ thuật. Đây là một ưu việt so với nền giáo dục ở Việt Nam. Cha mẹ nên cùng các con tìm hiểu thế mạnh và năng khiếu của mình để lựa chọn các môn học cho phù hợp ngay từ đầu lớp 10. Việc định hướng đúng để lựa chọn môn học từ sớm là rất quan trọng, việc này liên kết chặt chẽ đến việc các em có được nhận vào đúng ngành và trường Cao đẳng hay Đại học mà mình muốn hay không. Lựa chọn đúng ngành môn học sẽ giúp các em được là chính mình để phát triển tối đa năng lực và để có một cuộc sống tương lai hạnh phúc nhất.
Các em sẽ được tính chứng chỉ cho mỗi môn học đã chọn. Mỗi học kỳ, học sinh phải hoàn thành và thi bốn môn học để có bốn chứng chỉ. Trong ba năm phổ thông, học sinh sẽ phải hoàn thành ít nhất 20 chứng chỉ bao gồm các môn học bắt buộc để có đủ điều kiện tốt nghiệp. Tuy nhiên các em được đăng ký học 24 môn trong suốt ba năm học.
Các môn học bắt buộc :
- Ba môn tiếng Anh, một trong số đó bắt buộc phải là tiếng Anh lớp 12 (để học được tiếng Anh 12, các em cần phải hoàn thành EAL và tiếng Anh lớp 10,11 trước)
- Hai môn toán
- Hai môn khoa học (sinh học, hóa học, hoặc vật lý)
- Hai môn xã hội (social studies). Một trong số đó phải bao gồm môn học về Canadian được liệt kê trong Senior High Program of Studies hoặc được công nhận bởi Director of the English Innovation, Education and Programs
- Một môn thể dục lớp 10 (PED401A)
- Một môn định hướng nghề nghiệp (CEO or CARF)
- Năm môn ở chương trình lớp 12
Cách đọc tên một khóa học:
Vd: ENG421
- Những chữ cái in hoa đầu đại diện cho tên của môn học (ENG đại diện cho English)
- Số đầu tiên đại diện cho trình độ lớp
- 4 thể hiện cho lớp 10.
- 5 là lớp 11.
- 6 cho lớp 12.
- 7 là khóa học bao gồm lớp 10 và 11.
- 8 đại diện cho lớp mở bao gồm lớp 11 và 12).
- Chữ số thứ hai đại diện cho trình độ của khóa học.
- 0: Open (trình độ mở/ không áp dụng cho apply đại học)
- 1: Enriched/ Advanced
- 2: Academic (hàn lâm, lý thuyết/ highly recommend)
- 3: General
- 5: Practical
- 6: Modified
- 7: Intervention
- Số thứ ba: đại diện cho số tín chỉ (credit) được nhận:
- 1: nhận được một tín chỉ.
- 2: nhận được hai tín chỉ (thời gian học dài hơn một tín chỉ).
Các chương trình giáo dục ở PEI:
- Chương trình Tỉnh bang ( Provincial program):Đây là chương trình học phổ biến nhất ở PEI.
- Chương trình tiếng Pháp ( French Program):
- Early French Immersion: Chương trình này sử dụng tiếng Pháp để giảng dạy như ngôn ngữ chính (ngôn ngữ phụ là tiếng Anh) cho các em học sinh lớp 1 xuyên suốt đến lớp 12.
- Mid French Immersion: Các em có thể đăng ký và bắt đầu học từ lớp 4.
- Late French Immersion: Chương trình bắt đầu từ lớp 7.
Cách thức đăng ký: Phụ huynh liên lạc trực tiếp với nhà trường để nhận được hỗ trợ
- Chương trình Tú tài quốc tế ( IB – International Baccalaureate Diploma):
IB là chương trình dạy học tập tiêu chuẩn quốc tế cho học sinh khá giỏi trên toàn thế giới. IB giúp học sinh chuẩn bị một nền tảng kiến thức rất tốt cho các em trước khi vào đại học (tùy vào đại học mà các em có thể được miễn năm đầu tiên nếu đã tốt nghiệp IB ). Các trường đại học trên thế giới công nhận chương trình dạy IB và đây là một lợi thế cho các em khi đăng ký vào các trường Cao Đẳng, Đại học. Ở PEI, IB kéo dài trong hai năm lớp 11-12 với sáu môn học chính với hai môn phụ (CAS + TOK). IB sẽ cho các em cơ hội tiếp xúc với các bài kiểm tra mà chương trình Tỉnh bang không có như EE, IA, IO và Final Exam (May Exam). Ở PEI, IB diploma được giảng dạy ở hai trường Charlottetown Rural High School và Colonel Gray High School.
Các thông tin cần thiết khác
Dụng cụ học tập
- Tệp đựng giấy tờ, bút viết, giấy nháp, tập vở là những dụng cụ thiết yếu. Vào ngày đầu tiên đến trường các em cũng sẽ được giáo viên hướng dẫn tìm mua những dụng cụ học tập nhất định.
- Khi vào trường, các em sẽ được phân tủ chứa đồ, ổ khóa để đựng vật dùng riêng khi đến lớp. Các em sẽ chịu trách nhiệm cho việc giữ gìn tủ đồ và ổ khóa cho một học kỳ hoặc đến cuối năm.
- Điện thoại không được phép sử dụng trong lớp cho elementary và junior high school (được phép mang đến trường nhưng phải để trong locker).
- Thức ăn trưa (lunchbox): các em có thể mang theo đồ ăn chuẩn bị từ nhà hoặc ở trường sẽ có căn tin (cafeteria). Một số trường có dịch vụ cung cấp bữa trưa (phụ huynh có thể đăng ký theo ngày và chi trả trên website của trường).
- Quần áo và giày cho môn thể dục: Giày thể thao trong nhà và quần áo thể thao là những trang bị cần thiết cho các em trong tiết thể dục (Cần có quần áo và giày riêng cho môn này để có thể sử dụng xuyên suốt trong mùa đông).
Học tiếng Pháp/ Hoa ở đâu
Đa số những ngôn ngữ khác (tiếng hoa, tiếng Pháp) được dạy thông qua các cơ sở tư nhân hoặc những tổ chức nhỏ.
Thông tin hỗ trợ của tỉnh bang cho học sinh, sinh viên
- Daycare/ babysitter: Chương Trình Trợ Cấp Chi Phí Gửi Trẻ (Child Care Subsidy Program)
Contact: 1-877-569-0546.
